Ładuję ...
Overthinking. Jak sobie z nim radzić?

Overthinking. Jak sobie z nim radzić?

Istnieją osoby, które nieustannie myślą, analizują i zastanawiają się nad różnymi rzeczami. Ich mózg nie wycisza się i ciągle pracuje na najwyższych obrotach. Takie osoby nawet najbardziej banalną sprawę starają się rozłożyć na czynniki pierwsze. Jeśli czytając to, ktoś pomyślał – „to o mnie” – to znaczy, że są spore szanse na to, że jest overthinkerem i na co dzień dopada go tak zwany overthinking. Po polsku nazywa się to „paraliżem analitycznym” albo „nadmiernym myśleniem”. Czym to dokładnie jest i w jaki sposób się objawia? Jakie są sposoby na overthinking? 

Overthinking – co to jest? 

Overthinking jest zjawiskiem, które potrafi bardzo źle działać na psychikę osoby, której dotyczy. Niejednokrotnie odbija się również na życiu codziennym takich osób. Nic dziwnego – w głowie overthinkera każda rzecz jest powodem do nieustannego myślenia oraz analizowania. Nawet ta najbardziej banalna. Po polsku nazywa się to „paraliżem analitycznym” i nie jest to złe określenie, bowiem taka ilość myśli może doprowadzić do paraliżu w życiu codziennym. Kiedy można mówić o wystąpieniu overthinkingu? Wtedy, kiedy osoba, która go doświadcza, potrafi godzinami zastanawiać się co zjeść, co zrobić, analizuje każdą najmniejszą sprawę, a nadal nie jest w najmniejszym stopniu pewna, czy dokonała właściwego wyboru. Ostatecznie właśnie overthinking sprawia, że niemożliwe jest podjęcie odpowiedniego wyboru. 

Jakie są objawy overthinkingu? 

Kiedy można powiedzieć o tym, że doświadcza się paraliżu analitycznego? Główny z nich to oczywiście nadmierne myślenie, które dotyczy wielu sfer życia danej osoby. Ale oprócz tego – może to prowadzić do innych symptomów, które mogą nas zaalarmować do tego, że mamy problem z nadmiernym myśleniem. To między innymi: 

1.    Ruminacje – przypominanie sobie przeszłych wydarzeń 
2.    Zamartwianie się 
3.    Dezorientacja 
4.    Paraliż decyzyjny – niemożność podjęcia jakiejkolwiek decyzji
5.    Problemy ze snem
6.    Stres 
7.    Ciągłe odgrywanie w myślach różnych incydentów 
8.    Tworzenie negatywnych scenariuszy 
9.    Snucie wielu planów w głowie 
10.    Natłok myśli 
11.    Problemy z odprężeniem się 
12.    Nieskuteczne próby odwrócenia uwagi od nadmiernego myślenia i analizowania
13.    Trudność z regulowaniem emocji 
14.    Impulsywność 
15.    Ciągłe odczuwanie niepokoju. 

Jak widać – wiele z tych objawów jest bardzo niekorzystnych na zdrowia. I nie da się ukryć, że ciągłe myślenie oraz analizowanie potrafi doprowadzić do problemów na polu zdrowia psychicznego. Niekiedy osoby, które nie potrafią poradzić sobie z nadmiernym myśleniem, wpadają w różnego typu zaburzenia psychiczne – najczęściej odczuwają problemy z wysokim poziomem lęku, co jest początkiem zaburzeń lękowych (dawniej: nerwica). 

Jakie są przyczyny nadmiernego myślenia? 

Nie ma jednoznacznych przyczyn, które prowadzą do paraliżu analitycznego. Może to wynikać z różnych problemów, wśród których wymienia się między innymi: 

1.    Lęki 
2.    Niepewność 
3.    Niskie poczucie własnej wartości 
4.    Perfekcjonizm 
5.    Zespół lęku uogólnionego
6.    Traumę
7.    Wysoki poziom stresu
8.    Wysoka wrażliwość 
9.    Problemy z radzeniem sobie z emocjami. 

To z kolei może mieć swoje podłoże w innych problemach – na przykład związanych z dzieciństwem czy trudnymi sytuacjami, które zdarzyły się w życiu danej osoby. Czasami jednak wynika to po prostu z natury danego człowieka i np. sposobu, w jaki był wychowywany. 

Czy overthinking da się wyleczyć? 

Overthinking sam w sobie nie jest chorobą, którą można by wyleczyć magicznymi tabletkami. Jest to jednak zaburzenie, którym zdecydowanie powinno się zająć. W poradzeniu sobie z paraliżem analitycznym należy zastosować u siebie kilka rozwiązań, takich jak np. mindfulness, medytacja czy – najskuteczniejsza – terapia. Tylko dzięki trwałej pracy nad swoimi przekonaniami, myślami i zachowaniami z tym związanymi, istnieje szansa na poradzenie sobie z tym problemem. 
Przede wszystkim rozwiązaniem problemów z nadmiernym myśleniem zajmuje się psychoterapia, najczęściej w nurcie poznawczo-behawioralnym (ale świetnie działa również terapia akceptacji i zaangażowania, psychodynamiczna albo terapia poznawcza oparta na uważności). Dzięki analizie myśli, zmianie schematów i nauczeniu się radzenia sobie ze sposobem myślenia, można doprowadzić do osłabienia lub całkowitego usunięcia problemu z overthinkingiem. 
A overthinkingiem naprawdę należy się zająć, albowiem może doprowadzić do rozwoju kolejnych problemów, takich jak depresja, fobia społeczna, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne czy nawet zespół stresu pourazowego. Wtedy jest znacznie trudniej z pokonaniem wszelkich trudności. 

Jakie są techniki radzenia sobie z nadmiernym myśleniem? 

Głównymi technikami, jakie wykorzystuje się w walce z tym problemem, to między innymi: 

1.    Odwrócenie uwagi – próby zmuszenia myśli do krążenia wokół innego tematu 
2.    Rzucenia wyzwania negatywnym myślom – czyli konfrontowanie ich z realistycznymi rozwiązaniami i faktami 
3.    Medytacja 
4.    Rozwijanie umiejętności interpersonalnych – dbanie o powiększanie samoświadomości, ćwiczenie samokontroli oraz przede wszystkim dbanie o pewność siebie 
5.    Określenie czasu na zamartwianie – określenie, że w konkretnym czasie możemy przez konkretnych parę minut się zamartwiać, a potem robienie wszystkiego, aby nie powtarzać tego w przypadkowych momentach w ciągu dnia 
6.    Mindfulness. 

Warto skonsultować inne metody radzenia sobie z problemem z psychoterapeutą lub psychologiem i znaleźć takie, które będą najlepiej się sprawdzały w naszym przypadku. 

Pozostałe artykuły

Syndrom oszusta. Co to jest?

Syndrom oszusta, zwany również syndromem impostora (od angielskiego okreś...

Atak paniki — co to jest? Jak przebiega? Jak sobie...

Atak paniki to doświadczenie coraz częstsze wśród społeczeństwa i dla wie...

Rodzaje psychoterapii. Jaką wybrać dla siebie?

Tak samo, jak w przypadku lekarzy, są różne specjalizacje, tak i w przypa...

Perfekcjonizm. Co to jest i jak może nam zaszkodzi...

Bycie perfekcyjnym często jest postrzegane przez społeczeństwo jako bardzo pożąd...